Trudno powiedzieć skąd Melaleuca alternifolia otrzymała miano drzewka herbacianego. Podobno kapitan Cook, który w 1770 badał Australię opeisał, że jego załoga parzyła herbatę z liści tego drzewa. Trudno w to uwierzyć biorąc pod uwagę obrzydliy smak tej cieczy. Inna, bardziej prawdopodobna hipoteza dotycząca pochodzenia europejskiej nazwy Melaleuca alternifolia mówi, że drzewo to rośnie często nad wodą i spadające liście barwią wodę na brązowo, co nadaje jej barwę herbaty.
Na świecie rośnie około 215 roślin z rodziny Melaleuca z tego 210 gatunków występuje wyłacznie w Australii.
Pozostałe 5 można spotkać w Nowej Gwinei i na Filipinach. Olejek eteryczny
uzyskuje się z gatunku Melaleuca alternifolia nazwanego po polsku drzewkiem herbacianym.
Ponieważ olejek z drzewka herbacianego
cieszy się rosnącą popularnością zaczęto hodować je również w Simabwe, Indiach i w Indonezji.
Są to jednak dosyć małe plantacje w porównaniu z uprawami austalijskimi.
Drzewko herbaciane -Melaleuca alternifolia- rośnie cztery do sześciu metrów wzwyż i dwa do czterech metrów wszerz.
Jego kora przybiera barwy od jasno- do ciemnobrązowego i odchodzi cienkimi płatami od kory.
Roślina ta charakteryzujesię dużą siła regeneracyjną. Odrasta nawet jeśli całkiem się je zetnie, lub kiedy
część nayiemna rośliny spłonie. Ta cecha jest bardzo ważna i korzystna dla plantatorów.
Aborygeni używali od tysięcy lat liści drzewka herbacianego jako lekarstwo na wiele dolegliwości.
Nie posiadali aparatury destylacyjnej, ale rozcierali liście i gałązki w dłoniach i wdychali ulatniający się
olajek eteryczny. Podgrzewali taką miazgę roślinną i robili z niej okłady na zranienią i uszkodzenia skóry.
Wiedza o leczniczm działaniu dzrzewka herabacianego nie jest więc odkryciem Europejczyków,
przejęto ją od Aborygenów. Jendak wiele zastosoważ zmieniono, zmodyfikowano i dostosowano do obecnego
poziomu wiedzy. Zmieniono również sposób uzyskiwania olejku.
Raz w roku odbywaja się "żniwa" drzewka herbacianego. Drzewka o wysokości około 1,5-2 m są ścinane. Całe rośliny są cięte na małe kawałki i wrzucane do dużego zbiornika. Pcięte rośliny są w zbiorniku podgrzewane od dołu parą wodną. Pod wpływem ciepła pękają małe zbiorniczki zawierające olejek eteryczny. Olejek łączy się z parą wodną i zostaje odporowadzany rurami ze zbiornika. Para wodna z olejkiem ochładza sie rurach i skrapla. Mieszanka spływa do drugiego zbiornika. Olejek jest lżejszy od wody i dlatego zbiera sie na jej powierzchni, z której zostaje zebrany. Do produkcji 10 litrów olejku potrzeba około 1500 drzewek, które zajmują powierzchnię 500 m˛ plantacji.
Olejek herbaciany jest przeźrocyzstą, żółtawą cieczą o intentsywnym korzennym zapachu
i bardzo nieprzyjemnym smaku.
Czy zapach jest przjemny? Jest to bardzo indywidualne odczucie. Niektórzy lubia go tak bardzo, że
stosują go w kominkach do terapii aromatycznej, inni rezygnują z dobroczynnego wpływu olejku
na różne dolegliwości, bo nie mogą znieśc zapachu.
W olejku z drzewka herbacianego wyodrębniono około 100 różnych substancji.
Olejek z drzewka herbacianego składa się głownie z terpenów, seskwiterpenów, czmenów i 1,8-Cineol.
Charakterystyczny zapach nadaje mu terpen Terpinen-4-ol,
którego zawiera on 40%. Innym terpenem występującym w dużej ilości w olejku z drzewka herbacianego
to Gamma-Terpinen, którego jest w nim około 20%.
Innym ważnym składnikiem jest 1,8-Cineol. Jest to olejek eteryczny, który pobudza wzdzielanie śliny, soków żołądkowych
i trawiennych. Może działac drażniąco, dlatego należy kupować olejek z jak najmniejszą ilościa 1,8-Cineol.
W Australii olejek z drzewka herbacianego może zawierać maksymalnie do 15% 1,8-Cineol. Przeciętnie zawiera 2-4%.
Olejek eukaliptusowy zawiera do 70% 1,8-Cineol.
Olejek z drzewka herbacianego jest substancją lipofilną czyli rozpuszcza się w tłuszczach i rozpuszcza tłuszcze.
Olejek z drzewka herbacianego przetestowano na działanie trujące. Wyniki pokazały, że olejek nie ma szkodliwego wpływu na subtancję genetyczną. Szkodliwe dla zdrowia i życia może być spożycie wiekszej ilości olejku. Dziecko o wadze około 30 kg może otruć się spożywając 75 ml olejku, życie dorosłego cłowieka o wadze około 75 kg jest w niebezpieczeństwie po spożyciu 200 ml. Smak olejku jest tak nieprzyjemny, że nie można uważać go za truciznę :-).
Olejek z drzewka herbacianego ma mocne dzialanie bakteriobójcze i grzybobójcze. Przetestowano to i udowodniono w wielu
laboratoriach, również na uniwersytetach w Australii i USA.
Nawet mocno rozcieńczony z wodą olejek (25:1) wykazuje intensywnie bakteriobójcze dzialanie.
15% roztwór działa skutecznie bakteriobójczo na bakterie enterokoki i pseudomonas. Bakterie te są bardzo odporne na
różne środki bakteriobójcze.
Olejek działa również grzybobójczo, dezynfekująco, przeciwbólowo, przeciwświądowosciągająco na pory skóry i ogólnie regulująco.
Olejek z drzewka herbacianego, jak wszystkie olejki eteryczne, może działać drażniąco lub wywołać reakcje alergiczne skóry.
Najlepiej przed użyciem wykonać test, który wykaże, czy jest się uczulonym na dany olejek eteryczny. W celu wykonania testu najlepiej
zmieszać olejek z olejem roślinnym w proporcji 5 kropli na łyżeczkę do herbaty i tą miszanką posmarować skórę w niewidocznym miejscu. Można zakleić plastrem, ale
trzeba co jakis czas sprawdzać, czy skóra nie reaguje alergicznie, czyli czy nie jest zaczerwieniona i podrażniona.
Test można przeprowadzać 12, 24 lub 48 godzin.
Jeżeli po tym czasie nie nastąpi żadna reakcja, to znaczy, że nie jest się uczulonym na olejek herbaciany.
Olejek ma również mocne działanie antywirusowe.
Olejek z drzewka herbacianego można stosować w kosmetyce w następujący sposób:
W kominkach do aromaterapii olejki eteryczne rozwijają swoje intensywne działanie.
Przyjemny zapach poprawia nastrój i zapach w pomieszczeniu. Unoszące się w powietrzu
olejki działają również bakteriobójczo i wirusobójczo, co jest szczególnie korzystne
w czasie kiedy częściej się przeziębiamy.
Do szalki kominka należy nalać wodę do połowy i dodać 6 kropli olejku z drzewka herbacianego.
W kominku do aromaterapii można pomieszać różne olejki eteryczne. Najepiej kierować się własnym nosem
i wybrać zapach, który nam najlepiej odpowiada.
Na uspokojenie można do olejku z drzewka herbacianego dodać 2 krople olejku sandałowca,
2 krople olejku cedrowego i 4 krople olejku cyprysowego.
Przeciwko nadmiernej nerwowowści można dodać jedną kroplę olejku jaśminowego, 3 krople olejku pomarańczowego
i 3 krople olejku cytrynowego
W przeziębieniach pomocne jest dodanie 3 kropli olejku eukaliptusowego, 2 kropli olejku rozmarynowego,
1 kropli olejku mietowego i ewentualnie po kropli olejków tymiankowego, rumiankowego lub koperkowego
Aby szybko oczyścić powietrze z nieprzyjemnych zapachów można dodać do olejku z drzewka herbacianego
2 krople olejku lemongrasowego i 6 kropli olejku pomarańczowego.
Olejek z drzewka herbacianego nie rozpuszcza się w wodzie, mimo tego jest bardzo dobrym dodatkiem do kąpieli.
Działa na organizm w dwojaki sposób. Z jednej strony działa bezpośrednio na skórę, a z drugiej poprzez wdychanie
go razem z ciepłym powietrzem i parą wodną. Kąpiel z olejkiem z drzewka herbacianego działa bardzo odświeżająco,
a także uspakajająco i rozluźniająco na skórę, gardło i układ oddechowy.
Poniewąż olejek nie rozpuszcza się w wodzie, wskazane jest zrobienie emulsji. Polega ono na zmieszaniu 6-8 kropli
olejku z trzema łyżkami stołowymi mleka, śmietany lub innego emulgatora w stanie płynnym.
Taką emulsję wlewa się do wody do kąpieli.
Olejkiem można wzbogacić dowolny krem do twarzy. Do ilości, którą aplikuje się jednorazowo
rano lub wieczorem dodaje się jedną kroplę olejku z drzewka herbacianego.
Do pielęgnacji skóry z wypryskami lub zapaleniami można dodać dwie lub trzy krople olejku.
Dwie, trzy krople olejku z drzewka herbacianego do kąpieli stóp przyniosą ulgę zmęczonym, zniszczonym stopom.
Olejek z drzewka herbacianego wraz z olejkami lawendowym i szałwiowym w kąpieli stóp dobrze je dezodorują.
Wystarczy do tego 5 minut moczenia stóp w wodzie z dodatkiem 10 do 15 kropli tych olejków.
Przy pomocy olejku z drzewka herbacianego można łatwo zroibić antyseptyczny tonik do twarzy. W tym celu trzeba zmieszć
25 kropli olejku i 100 ml wody destylowanej. Zamiast wody destylowanej można użyć herbaty szałwiowej lub
innej herbaty ziołowej (np. rumiankowej, nagietkowej czy miętowej). Tonik należy wstrząsnąć przed użyciem.
Olekiem można również wzbogacić każdy inny tonik do twarzy dodając 25 kropli na 100 ml.
Nawet jeśli komuś nie podoba się zapach olejku z drzewka herbacianego, to jako dezodorant
bardzo dobrze spełnia swoją rolę. Nie hamuje wydzielania się potu, ale uniemożliwia
rozkładanie go przez bakterie, a tym samym nie dopuszcza do powstanie nieprzyjemnych zapachów.
Skutecznym dezodorantem jest 10% do 20% roztwór alkoholowy (może być zwykła wódka) olejku.
Do takiego dezodorantu można dodać inne olejki eteryczne dla poprawienia zapachu. Całą mieszankę
wlewa się do butelki z rozpylaczem i używa jak normalny dezodorant.
Powietrze w pomieszczeniu można odświeżyć i zdezynfekować dodając kilka kropli olejku do elektrycznego nawilżacza powietrza.
Masaże oddziaływują pozytywnie na skórę, mięśnie, a także na samopoczucie. Do 100 ml oleju bazowego (oliwa z oliwek, olej migdałowy, olej awokado, olej jojoba) dodaje sie 50 kropli olejku z drzewka herbacianego, tak by jego stężenie wynosiło około 2,5%. 1 ml to około 20 kropli.
Kilka kropli olejku herbacianego można dodawać do rozmaitych maseczek. Szczególnie polecane są maseczki z glinki (zielonej, białej, żółtej, różowej, kaolinowej w zależności od rodzaju cery). Glinke miesza się z wodą, wodą z octem, naparem ziołowym czy rozcieńczoną nalewką na pastę, a póżnie dodaje kilka kropli olejku herbacianego.
Płukanie ust wodą z olejkiem herbacianym dezynfekuje jamę ustną. Można taką płukankę używać profilaktzcznie przeciwko próchnicy zębów lub w przypadkach drobnych infekcji czy ranek w jamie ustnej. Stosuje się 2 krople olejku na szklankę wody. Olejek z drzewka herbacianego działa znieczulająco, co może być pomocne przy bólach zębów, jeśli nie ma się akurat możliwości pójśc do dentysty.
Szampon z dodatkiem 50 kropli olejku na 100 ml szamponu można stosować w przpadku łupieżu swędzenia skóry głowy. Jest on również skuteczny w tępieniu wszy.
Olejek z drzewka herbacianego jest pomocny w leczeniu wielu dolegliwości,
takich jak: bóle mięśni i stawów, choroby skóry, grzybice, infekcje wirusowe
i bakteryjne, przeziębienia, pasożyty i inne. Jednak w przypadku takich chorób należy sie
w pierwsyzm rzędzie zwrócić o pomoc do lekarza.
Na lekkie przeziębienie pomocne jest stosowanie olekju herbacianego w następującej mieszaninie:
1 część olejku herbacianego
1 część olejku eukaliptusowego
1 część olejku miętowego
1 część olejku tzmiankowego
4 części oleju spożywczego
Na katar smaruje się tym olejem skórę pod nosem, na kaszel można dodać tą mieszankę do gorącej
wody i inhalować.
Na lekki ból gardła wyśmienicie działa płukanie gardła wodą z olejkiem herbacianym (5-7 kropli na szklankę wody)
Źródła: Jean Pütz, Dr. med Walter Boehres "Tausendsassa Teebaumöl"
"Teebaumöl-Fibel. Natürlich heilen und pflegen"
Aktualizacja 03.04.2006
[O Szefowej] | [Copyrights] | [Odpowiedzialność] | [Stan wiedzy]